23 marca br.  studenci pedagogiki pracy z doradztwem i bezpieczeństwem pracy oraz członkowie Koła Naukowego Pedagogów, wraz z opiekunem dr K. Neischem – dzięki wsparciu B. Grajnera – nadsztygara ds. szkoleń(doktoranta Pedagogiki UO), uczestniczyli w wycieczce dydaktycznej do Kopalni Węgla Kamiennego ”Chwałowice” .

Celem wyjazdu było zapoznanie się z realizacją polityki BHP w górnictwie(m.in. zagrożenia zawodowe, ryzyko zawodowe na wybranych stanowiskach pracy, system zarządzania bezpieczeństwem
w kopalni) oraz z problematyką zawodoznawczą; umożliwiający zapoznanie się przyszłych doradców zawodowych ze specyfiką pracy w górnictwie węgla kamiennego i  rzeczywistymi warunkami wykonywania pracy w takim środowisku.

Zapoznanie z tak specyficznym zakładem pracy, jakim niewątpliwie jest kopalnia węgla kamiennego – rozpoczęliśmy od wizyty w lampowni – pomieszczeniu, w którym następuje serwisowanie, ładowanie i zaopatrzenie w lampy niezbędne do pracy
w podziemiach oraz w tzw. aparaty ucieczkowe (maska z butlą tlenową używana podczas ewakuacji w sytuacjach zagrożenia). Następnie udaliśmy się do zakładu przeróbczego węgla, gdzie następuje oddzielanie kamienia i sortowanie węgla na asortymenty. Kolejnym obiektem zwiedzania było tzw. nadszybie, gdzie mogliśmy obserwować pracę maszynistów wyciągowych obsługujących szolę(windę), służąca do transportu zarówno górników jak
i urobku. Poznaliśmy również specyfikę pracy ratowników górniczych z kopalnianej stacji ratowniczej. Tam też otrzymaliśmy szczegóły dotyczące funkcjonującego w kopalni – systemu ratownictwa, w tym sposoby prowadzenia akcji ratowniczych i wykorzystywany sprzęt ratunkowy oraz zestaw obligatoryjnych szkoleń dla górników dołowych.

Zdecydowanie najcenniejszym doświadczeniem, a zarazem ogromnym przeżyciem i punktem kulminacyjnym wyjazdu dydaktycznego była możliwość zjazdu na dół kopalni
i zwiedzanie poziomu  550 metrów pod ziemią. Jednak zanim to nastąpiło – przeszliśmy szczegółowy instruktaż dotyczący procedur bezpiecznego poruszania się w chodnikach kopalnianych, zgłaszania dostrzeżonych nieprawidłowości oraz sposobów korzystania
z aparatów ucieczkowych w sytuacji zagrożenia. Następnie zostaliśmy zaopatrzeni w niezbędny sprzęt – atestowaną odzież roboczą, maski i okulary ochronne oraz hełmy górnicze wyposażone w lampy.

W drodze do tzw. przodka spotkaliśmy górników pracujących przy poziomowaniu torowiska, którzy opowiedzieli nam o drogach prowadzących do zawodu górnika, trudach wykonywanej pracy czy występujących zagrożeniach zawodowych oraz o wdrożonych elementach profilaktyki wypadkowej i chorobowej – zmniejszających poziom ryzyka zawodowego. Po przejściu około kilometrowego odcinka drogi dotarliśmy do ściany wydobywczej. Obserwowaliśmy pracę kombajnu górniczego i spągoładowek; proces pozyskiwania węgla wywarł na nas ogromne wrażenie. Praca na przodku rzeczywiście odbywa się w bardzo trudnych(wręcz ekstremalnych) warunkach. Pozwoliło nam to zapoznać się z faktycznymi zagrożeniami i praktycznym zarządzaniem BHP w zawodzie górnika.

Po powrocie na powierzchnię – tak jak każdy górnik po szychcie – wzięliśmy kąpiel
w górniczej łaźni(warunki panujące w kopalni związane są z dużym zapyleniem i nie ma możliwości nie pobrudzenia się). Następnie zwiedziliśmy także unikatową szatnię łańcuszkową, w której to górnicy przebierają się z odzieży codziennej w odzież roboczą (odzież jest wyciągana na łańcuchach wysoko pod sufit, aby zwiększyć efektywność procesu jej suszenia).

Po kopalni oprowadzali nas przewodnicy: mgr inż. S. Kuligowski – nadsztygar BHP ds. dołu oraz L. Bujok – inspektor BHP. Udzielili nam oni wszelkich informacji
o procesie technologicznym, infrastrukturze technicznej, zadaniach zawodowych na poszczególnych stanowiskach,  systemie szkoleń jak również przybliżyli zagadnienia dotyczące szeroko rozumianej problematyki BHP. Na zakończenie wizyty, zaproszono nas na tradycyjny górniczy posiłek regeneracyjny(flaps).

 

Autor tekstu: Aleksandra Gawron, Paweł Cieśla

Fotografie: Karol Gwozdek, Bogdan Grajner