W dniach 21-22 października 2020 roku w Studenckim Centrum Kultury Uniwersytetu Opolskiego odbyło się Dwudniowe Forum Rodzicielstwa Zastępczego. Forum było efektem współpracy pomiędzy Instytutem Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego a Stowarzyszeniem Rodzin Zastępczych „Dobra Rodzina” w Kędzierzynie-Koźlu przy realizacji projektu pod nazwą: „Partnerstwo na rzecz rodzicielstwa zastępczego w województwie opolskim”. Forum zorganizowano pod patronatem Uniwersytetu Opolskiego oraz Starosty Powiatu Kędzierzyńsko-Kozielskiego. Ze względu na czas pandemii organizatorzy przenieśli relację z wydarzenia do sieci internetowej (www.facebook.com/UniwersytetOpolski).
Celem Forum była wymiana poglądów oraz dyskusja różnych środowisk zajmujących się pieczą zastępczą – badaczy, dydaktyków, samorządowców i praktyków, w tym rodziców zastępczych. W podejmowanej dyskusji łączyły się dwie kluczowe perspektywy poznawcze: teoretyczna i praktyczna – a więc formalny wywód oraz nieformalna refleksja. Szczególny akcent podczas Forum położono na modele i strategie zakładania i prowadzenia grup wsparcia, adekwatnie do potrzeb i wymagań rodziców zastępczych oraz ich dzieci, a także możliwości pozyskiwania kandydatów na rodziców zastępczych.
Uroczystego otwarcia Forum dokonał Dyrektor Instytutu Nauk Pedagogicznych – dr hab. Edward Nycz, prof. UO. Słowo wstępne wygłosili: dr Patrycja Kaszubska-Dziergas, zastępca dyrektora Instytutu oraz mgr Gerard Wilczek, prezes Stowarzyszenia Rodzin Zastępczych „Dobra Rodzina” w Kędzierzynie-Koźlu.
Tematem przewodnim pierwszego dnia Forum było: „Rodzicielstwo zastępcze – w poszukiwaniu modelu wsparcia i współpracy środowiskowej”. Swoje tematy zaprezentowali: prof. zw. dr hab. Józefa Brągiel („Specyfika potrzeb dzieci w rodzinach zastępczych”), mgr Danuta Hryniewicz („Grupa wsparcia – teoria i praktyka”), dr Justyna Tomczyk („Budowa, rola i znaczenie autorytetu rodzica zastępczego”), mgr inż. Małgorzata Sawicka („Aktualny stan rodzicielstwa zastępczego”), dr Katarzyna Jarosz („Profilaktyka pozytywna jako forma wsparcia rodzicielstwa zastępczego”), mgr Adam Grzegorczyk („Czego brakuje do szczęścia rodzinie zastępczej? Udzielane wsparcie rodzinom zastępczym przez organizacje pozarządowe”).
Tematem drugiego dnia Forum była: „Rodzina zastępcza potrzebna od zaraz”. Na początku Pani mgr Danuta Hryniewicz dokonała analizy prac plastycznych wykonanych przez dzieci z rodzin zastępczych w ramach zorganizowanego dla nich konkursu plastycznego pt. „Moja Rodzina”. Następnie swoje tematy zaprezentowali: mgr inż. Małgorzata Sawicka („Model pozyskiwania rodzin zastępczych. Kontakt z konkretną, szczęśliwą rodziną zastępczą. Filmy promujące rodzicielstwo zastępcze”), mgr Marzena Nikiel („Punkt wolontariatu – Współpraca Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie ze Stowarzyszeniem Rodzin Zastępczych „Dobra Rodzina”), Estera Hadamek („Magazyn Dobroci”), mgr Sabina Reszka („Wolontariat uczniowski i współpraca z Uniwersytetem III wieku”), mgr Gerard Wilczek („10-lecie Stowarzyszenia Rodzin Zastępczych „Dobra Rodzina”).
Wszyscy prelegenci jednoznacznie podkreślili, że rodzicielstwo zastępcze, chociaż nigdy nie zastąpi naturalnego, staje się często jedyną szansą na prawidłowy rozwój dziecka oraz jego powrót do dobrego, godnego i bezpiecznego życia. Jest więc najlepszą formą opieki nad dzieckiem porzuconym, osieroconym społecznie lub biologicznie. W związku z tym wymaga instytucjonalnej oraz pozainstytucjonalnej sieci pomocowej. Jednym z podtypów udzielania pierwszej pomocy rodzicom zastępczym jest grupa wsparcia – powołana jako platforma wymiany doświadczeń wychowawczych, przemyśleń, opinii, emocji, które rodzą się w środowisku rodzinnym oraz powinny zostać omówione i przepracowane. Skutecznie udzielone wsparcie pozwala eliminować trudności wychowawcze, uczy analizować postępowanie własne i pozostałych członków rodziny, docierać do istoty problemu poprzez spojrzenie holistyczne, tworzyć alternatywne rozwiązania lub plany pozytywnych inicjatyw i działań zaradczych. Grupy te umożliwiają uczciwą i otwartą dyskusję na temat sytuacji wewnątrzrodzinnej – tym samym służą rozwojowi osobistemu i doskonaleniu kompetencji wychowawczo-edukacyjnych, sprzyjają lepszemu rozumieniu siebie i innych, radzeniu sobie z lękiem i obawami, jaki mogą pojawić się w procesie podejmowania decyzji o podjęciu roli rodzica zastępczego. Ponadto zaakcentowano, że dobrze zorganizowana grupa wsparcia jest niezbędna, by zapewnić trwały sukces w zakładaniu kolejnych rodzin zastępczych, ich wzmacnianiu i promowaniu w skali regionalnej i krajowej.
W pierwszym dniu Forum relacja w sieci zanotowała 6,3 tys. a w drugim dniu 5,1 tys. wejść na stronę uniwersyteckiego facebooka.
Końcowym akcentem Dwudniowego Forum Rodzicielstwa Zastępczego były życzenia i gratulacje złożone przez Dyrekcję Instytutu Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego na ręce Pana mgr Gerarda Wilczka, prezesa Stowarzyszenia Rodzin Zastępczych „Dobra Rodzina” z okazji jubileuszu 10-lecia działalności.
Zapis Dwudniowego Forum Rodzicielstwa Zastępczego można zobaczyć pod adresem:
https://pl-pl.facebook.com/UniwersytetOpolski/
