dr Żarczyńska – Hyla Jolanta

Prowadzi badania naukowe skoncentrowane wokół zagadnień z pedagogiki specjalnej, patologii środowisk wychowawczych i pedagogiki społecznej. Obecnie w kręgu zainteresowań naukowych znajdują się dwa obszary badawcze, mianowicie: „Rozwojowe zaburzenia koordynacji ruchowej (DCD), znane również pod nazwą dyspraksji” oraz „Parentyfikacja, odwrócona rola rodzicielska w rodzinie. Uwarunkowania, skala zjawiska, konsekwencje inwersji roli rodzicielskiej”.

W latach 2015-18 zrealizowane zostały następujące projekty badawcze

• Utworzenie konsorcjum z Uniwersytetem Szczecińskim (koordynator B. Kromolicka) i aplikacja o grant w Narodowym Centrum Nauki, opus 10 HS6/309 183(2015r). Tytuł projektu: Oblicza parentyfikacji. Uwarunkowania, rozmiary i konsekwencje inwersji roli rodzicielskiej (doświadczanej w dzieciństwie i aktualnie) z perspektywy młodych dorosłych. Projekt brał udział w finale.
• Uwarunkowania parentyfikacji doświadczanej w dzieciństwie i okresie dorastania z perspektywy młodych dorosłych, projekt zrealizowany w 2015 roku, miejsce badań Opole-Szczecin, liczba zbadanych 1045 osób. Raport z badań przedstawiono w Roczniku Andragogicznym, tom 23, 2016r. s.199-215.
• Uwarunkowania i konsekwencje odwróconej roli rodzicielskiej w doświadczeniach młodych dorosłych, miejsce badań Opole, liczba badanych 284 osoby, częściowe wyniki badań opublikowane w Edukacja Dorosłych, nr 1 (76) 2017, s.33-43.
• Relacje z dorosłymi dziećmi w percepcji starzejących się rodziców. Liczba badanych 180 osób, badania realizowano w latach 2016-18.
• Rola czynników socjodemograficznych oraz uwarunkowań rodzinnych i ich związek z nastrojami emocjonalnymi parentyfikowanej młodzieży. Miejsce badań Opole-Szczecin, liczba badanych 557 osób. Wiek badanych 16-17 lat. Wyniki badań zostały złożone do druku w dwóch czasopismach: Wychowanie w Rodzinie 2018 oraz New Education Review 2019.

Wybrane publikacje (2014-2018):

• Żarczyńska-Hyla J., Dyspraksja i jej wpływ na funkcjonowanie oraz procesy uczenia  [w:] Tradycje i perspektywy edukacji. Czesko-polskie studia pedagogiczne tom 6 red. Eugenia Karcz, Opole 2014 s.304-347 (rozdział).
• Karcz-Taranowicz E., Żarczyńska-Hyla J., Parentyfikacja-odwrócona rola rodzicielska. Zarys problemu [w:] Współczesne trendy edukacji, E. Smak, K. Wereszczyńska, A. Malec (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2015, s. 189-195. ISBN 9788373956698.
• Żarczyńska-Hyla J., Zdaniuk, B., Piechnik-Borusowska J., Karcz-Taranowicz E.,  Kromolicka B., Uwarunkowania parentyfikacji doświadczanej w dzieciństwie i okresie dorastania z perspektywy młodych dorosłych, „Rocznik Andragogiczny” 2016, nr 23, s. 199-215. ISSN 1429-186X.
• Sapia-Drewniak E., Żarczyńska-Hyla J., Parentyfikacja w rodzinie w doświadczeniach młodych dorosłych, „Edukacja Dorosłych” 2017, nr 1(76), s. 33-42. ISSN 1230-929X.
• Żarczyńska-Hyla J., Piechnik-Borusowska J., Dziecko w roli rodzica – pomylone role rodzinne. O parentyfikacji w doniesieniach światowych i polskich, „Wychowanie w Rodzinie”, 2018 (w recenzji)
• Żarczyńska-Hyla J., Zdaniuk B., Piechnik-Borusowska J., Kromolicka B., Parentification in The Experience of Polish Adolescent Children. The Role of Socio-Demographic Factors And Emotional Consequences For Parentified Youth, „The New Educational Review”, 2019 (w recenzji)

• Wielokrotny opiekun roczników studentów kierunku pedagogika resocjalizacyjna.
• Opiekun praktyk śródrocznych od 2014 r. i praktyk ciągłych od 2018 r.
• W badaniach dotyczących parentyfikacji biorą również udział studenci, którzy prowadzą badania w terenie. Zebrane i opracowane dane, pochodzące z wywiadów narracyjnych, częściowo ustrukturyzowanych, są cennym źródłem uzupełniającym i ilustrującym zjawisko parentyfikacji z perspektywy indywidualnych doświadczeń badanych osób.
• Badania terenowe są prowadzone w ramach następujących przedmiotów: Warsztat badawczy pedagoga,  warsztat skutecznego działania oraz w ramach seminarium dyplomowego, gdzie badana jest transmisja pokoleniowa zjawiska parentyfikacji.

• Staż naukowo-dydaktyczny w Opawie (Czechy).
• Uczestnictwo w konferencjach naukowych:
• IV Transdyscyplinarne Sympozjum Badań Jakościowych, warsztaty Priming w badaniach. Prowadzenie D. Górska, Poznań maj 2015.
• Badania Jakościowe, seminarium, organizator prof. K. Kazimierska, dr K. Waniek, Łódź czerwiec 2016.
• VI Transdyscyplinarne Sympozjum Badań Jakościowych, warsztaty na temat Narracje w badaniach biograficznych, prowadzące: J. Golonka-Legut, E. Mazurek , Wrocław czerwiec 2017.
• Temat wystąpienia: „Dziecko w roli rodzica – pomylone role rodzinne. O parentyfikacji w doniesieniach światowych i polskich”, IV Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Wychowanie w rodzinie konteksty historyczne i współczesne, Szklarska Poręba, 24-26 maja 2018 r.
• VII Transdyscyplinarne Sympozjum Badań Jakościowych, Kraków czerwiec 2018.

• Wygłoszenie wykładu dla pracowników Instytutu Nauk Pedagogicznych na temat „Oblicza parentyfikacji. Uwarunkowania, skala zjawiska i konsekwencje odwróconej roli rodzicielskiej w doniesieniach badawczych” maj 2018.
• Prowadzenie warsztatów dla nauczycieli, w ramach grantu w Regionalnym Centrum Rozwoju Edukacji „Oblicza ograniczonej sprawności. Jak od wyobcowania i zależności dojść do satysfakcjonującej dorosłości ?”, Grant Opolskiego Kuratora Oświaty „Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży o specjalnych potrzebach”, Opole 2017.
• Wypowiedź dla Gazety Wyborczej 29 września 2014 (wydanie ogólnopolskie) w sprawie zaburzeń neurorozwojowych u dzieci